GN 1430

Teleskopowe prowadnice liniowe

Teleskopowe prowadnice liniowe GN 1430 są rekomendowane do montażu w parach szynami ku sobie. Skok prowadnicy wynosi ≈ 100 % jej nominalnej długości l₁ (pełen wysuw). W wersji E gumowe ograniczniki amortyzują uderzenie w obu skrajnych położeniach prowadnicy oraz specjalny mechanizm przytrzymuje prowadnicę w końcowej tylnej pozycji. Ta funkcjonalność jest zauważalna poprzez lekki opór przy zamykaniu i otwieraniu. W przypadku wystąpienia większego statycznego lub dynamicznego obciążenia działającego w kierunku wysuwu, powinno być ono zaabsorbowane przez zewnętrzne elementy ograniczające.

Teleskopowe prowadnice są dostarczane w parach. Instalacja każdej z prowadnic może być wykonana dowolnie, po lewej lub prawej stronie szuflady. Wszystkie otwory montażowe są łatwo dostępne, częściowo poprzez otwory pomocnicze. Na rysunkach przedstawiono jedynie otwory montażowe, w rzeczywistości mogą pojawić się dodatkowe otwory wynikające z procesu produkcyjnego.

• inne długości i rozstawy otworów mocujących

• inne sposoby montażu

• z zamkiem zatrzaskowym, częściowo z systemem rozłączania szyn (w pozycji tylnej, przedniej lub tylnej-przedniej)

• z mechanizmem blokującym (w pozycji przedniej lub tylnej-przedniej)

• inne wykończenia powierzchni

• ze wspornikiem mocującym

Otwory montażowe - zewnętrzna szyna

 

Otwory montażowe - wewnętrzna szyna

 

Śruby mocujące

Informacje

Teleskopowe prowadnice liniowe oferują płynną i cichą pracę, bez tarcia pomiędzy elementami. Posiadają szerokie spektrum zastosowań w różnych branżach. Stosuje się je zarówno w prostych aplikacjach szufladowych, jak i w wysoko specjalizowanych układach maszyn, urządzeń lub oprzyrządowaniu. Teleskopowe prowadnice liniowe posiadają wiele zalet, będąc jednocześnie bardzo ekonomicznym rozwiązaniem. Do przykładowych zastosowań można zaliczyć: osłony oraz drzwi przesuwne, wysuwane klawiatury i komputery, półki regałowe, moduły na baterie, oraz inne podzespoły w urządzeniach.

Teleskopowe prowadnice liniowe mogą być wzbogacone o dodatkowe opcje. Część z nich jest dostępna z blokadą w jednej lub dwóch skrajnych pozycjach, konkretne wykonanie jest opisane w oznaczeniu produktu.

Konstrukcja

Teleskopowe prowadnice liniowe składają się z szyny zewnętrznej i wewnętrznej. Teleskopowe prowadnice liniowe składają się z szyny zewnętrznej i wewnętrznej. W zależności od wykonania, mogą również posiadać jedną lub dwie szyny pośrednie. Koszyk łożyskowy utrzymuje kulki łożyska w odpowiednim położeniu.

Szyny są mocowane poprzez otwory pod śruby z łbem stożkowym lub gładkie otwory przelotowe. Inne opcje montażu jak np. gwintowane trzpienie lub wsporniki mocujące są dostępne jako wykonania na życzenie.

W zależności od długości wysuwu, prowadnice teleskopowe można podzielić na trzy kategorie: częściowy wysuw, pełen wysuw, powiększony wysuw. Wspomniane kategorie określa się poprzez stosunek rzeczywistego skoku l2 do nominalnej długości prowadnicy l₁.

Rodzaj wysuwu	Schemat wysuwu
Częściowy wysuw: l1 = 100 % -> l2 = min. 75 %
Pełen wysuw: l1 = 100 % -> l2 = min. 100 %
Powiększony wysuw: l1 = 100 % -> l2 = min. 150 %

Wszystkie prowadnice posiadają w swojej przedniej i tylnej części wewnętrzne ograniczniki zakresu ruchu. Ograniczniki zapobiegają przypadkowemu rozłączeniu szyn. W zależności od ograniczonej przestrzeni oraz wymaganej sztywności, ograniczniki są wykonane z metalu lub lub posiadają dodatkowy element wykonany z tworzywa/gumy, który ma za zadanie wytłumić zbyt duże uderzenia prowadnicy w skrajnej pozycji.

Teleskopowe prowadnice liniowe mogą być dostarczone w wielu wykonaniach, rozszerzających ich funkcjonalność. Są to między innymi: funkcja blokowania i rozdzielania jak również samoczynnego domykania. W zależności od rodzaju prowadnicy teleskopowej są one dostępne dla tylnej lub przedniej pozycji krańcowej lub w ich kombinacji. Dodatkowo istnieje możliwość zmodyfikowania opcji montażu szyn do indywidualnych potrzeb klienta.

Prowadnice teleskopowe o pełnym wysuwie, w tylnej pozycji końcowej

 

Prowadnice teleskopowe o pełnym wysuwie, w przedniej pozycji końcowej

 

Ogólne informacje na temat montażu

• Prowadnice teleskopowe są przeważnie instalowane w parach, tak aby: płaszczyzny montażu szyn pozostawały w pionie, osie obu prowadnic znajdowały się w jednej płaszczyźnie, zachowując równoległość. Ponadto, należy zwrócić uwagę na odpowiednią sztywność mocowanego elementu do prowadnic tak, aby zminimalizować geometryczne odchyłki wynikające z elastyczności konstrukcji.

• Otwory montażowe powinny być wykonane w taki sposób, aby wykluczyć skręcenie lub wypaczenie szyn prowadnicy podczas montażu. Dodatkowo szyny prowadnic powinny być odpowiednio spozycjonowane podczas montażu tak, aby końcowa pozycja wysuwu pokrywała się jednocześnie z obiema skrajnymi pozycjami prowadnic teleskopowych. Dzięki temu siły działające na ograniczniki i systemy blokujące będą rozkładać się równomiernie.

• Szerokość przestrzeni potrzebnych do montażu prowadnic powinna być zaprojektowana w tolerancji +0,2 / +0,5 mm. Następnie szyny zostaną lekko naprężone w kierunku środka wysuwu, co zapewnia optymalną pracę i długą żywotność. To zapewnia optymalną wydajność i długą żywotność.

• Przed montażem wewnętrzne szyny powinny zostać wysunięte i wsunięte, tak aby koszyki z kulkami łożyskowymi osiągnęły swoje optymalne położenie. Montaż powinien przebiegać w temperaturze pokojowej.

• Po montażu prowadnic należy sprawdzić płynność ich pracy w całym zakresie wysuwu. Jeżeli występują jakieś nieprawidłowości, jak zacinanie się prowadnic, czy wypaczenie należy ustalić przyczyny i je usunąć poprzez odpowiednie działania.

Otwory i śruby mocujące

Należy wykorzystać wszystkie otwory przewidziane do montażu prowadnic teleskopowych. Dzięki temu mamy pewność, że siły wynikające z maksymalnego obciążenia F_S (obciążenie nominalne) zostaną bezpiecznie przeniesione na konstrukcję. Niezastosowanie się do tego zalecenia powoduje zmniejszenie wyszczególnionych w tabeli obciążeń.

Zewnętrzne i wewnętrzne szyny prowadnic oprócz otworów montażowych posiadają dodatkowe otwory pomocnicze. Rysunki w karcie katalogowej oraz pliki CAD do pobrania nie posiadają otworów pomocniczych, ponieważ mogłoby to prowadzić do błędów podczas projektowania połączenia. Wspomniane otwory są konieczne do mocowania dodatkowych akcesoriów, takich jak samodomykacze.

Niektóre wykonania prowadnic posiadają otwory montażowe na różne średnice śrub. Również w tym wypadku wszystkie punkty montażu powinny zostać wykorzystane. Otwory pomocnicze, które będą przydatne do wykorzystania wszystkich otworów montażowych są naniesione jedynie w plikach CAD, nie znajdują się one na rysunkach w kartach katalogowych.

Typy śrub dedykowanych do montażu są podane w karcie katalogowej. Zaleca się stosowanie śrub o klasie wytrzymałości 8.8 i dokręcanie ich dedykowanym momentem siły.

Pozycje montażu

Teleskopowe prowadnice liniowe są rekomendowane do montażu w parach zorientowanych poziomo, szynami ku sobie. Montaż w parach zapewnia najwyższą możliwą sztywność, minimum przestrzeni wymaganej do montażu oraz maksymalną wytrzymałość (obciążenie nominalne). W poniższych przykładach orientacji prowadnic, parametry pracy osiągają swoje optimum, a ich zużywanie się jest ograniczone do minimum.

Montaż prowadnic na płaszczyznach poziomych jest możliwy przy zachowaniu dodatkowych wytycznych. Maksymalne obciążenie w tym wypadku wynosi 20%÷25% wyspecyfikowanego obciążenia nominalnego. Orientacja pozioma skutkuje większym ugięciem części wysuwanej, przez co koszyk łożyskowy może rysować śruby mocujące. Orientacja pozioma skutkuje większym ugięciem części wysuwanej, przez co koszyk łożyskowy może rysować śruby mocujące. W przypadku podejrzenia wystąpienia takiej sytuacji, należy wcześniej przetestować funkcjonalność układu pod obciążeniem.

Montaż prowadnic na płaszczyźnie poziomej nie jest zalecany, ponieważ wpływa on na zwiększenie poślizgu koszyka łożyskowego. Po wykonaniu kilku cykli może dojść do przemieszczenia się koszyka ze swojego poprawnego położenia. Oznacza to, że w niektórych przypadkach skrajne pozycje prowadnic teleskopowych mogą być osiągnięte jedynie przy zastosowaniu zwiększonej siły.

Poniżej przedstawiono: zalecane, akceptowalne i niezalecane przykłady możliwych orientacji (w odniesieniu do przekroju poprzecznego) teleskopowych prowadnic liniowych.

zalecana	Pionowa, po obu stronach, zalecana
akceptowalna	Pionowa przesunięta, po obu stronach, akceptowalna	Pionowa skośna, po obu stronach, akceptowalna
niezalecana	Pionowa, po jednej stronie, niezalecana	Pozioma, po obu stronach, niezalecana

Nośność

Maksymalne obciążenie jakie może przenieść teleskopowa prowadnica liniowa zależy od profilu szyny, nominalnej długości l₁, oraz wysuwu prowadnicy l₂. Ponadto na przenoszone obciążenie mają również wpływ: stopień wysuwu, materiał prowadnic oraz dodatkowe akcesoria, jak np. samodomykacz.

Podane informacje dotyczące maksymalnego obciążenia prowadnic teleskopowych zostały ustalone podczas testów zmęczeniowych przy zachowaniu poniższych warunków:

• Prowadnice pracowały w parze i były zorientowane ku sobie.

• Zachowano wszystkie wytyczne dotyczące poprawnego montażu.

• Obciążenie F_S zostało rozmieszczone równomiernie.

• Szerokość wysuwu wynosiła 450 mm.

• 10000 lub 100000 pełnych cykli (jeden cykl = jedno pełne wysunięcie i wsunięcie).

• Obciążenie zwiększano stopniowo

 

Ugięcie

Teleskopowe prowadnice cechują się sprężystym ugięciem pod wpływem obciążenia w pozycji wysuniętej. Ugięcie jest najbardziej zauważalne na końcu wewnętrznej szyny. Generalna zasada mówi, że stopień ugięcia nie może być większy niż 4,25% długości nominalnej prowadnicy. Maksymalne obciążenia podane dla wszystkich prowadnic stosują się do tej reguły.

 

Tolerancje

Prędkość przesuwu

Materiał prowadnic, powierzchnia i odporność na korozje

Prowadnice teleskopowe Elesa+Ganter są wykonane z wysokojakościowej blachy stalowej lub nierdzewnej.

Prowadnice teleskopowe wykonane ze stali nierdzewnej posiadają w większości walcowane wykończenie powierzchni.

Stalowe prowadnice teleskopowe są częściowo wykonane z prefabrykowanej taśmy stalowej, a następnie ocynkowane z pasywacją niebieską o grubości 5÷7 μm. Testy antykorozyjne wykazały co najmniej 72 godzinną odporność na pierwsze oznaki białej korozji przy natrysku słoną wodą.

• Cynkowanie galwaniczne 5÷7 μm, pasywacja czarna, odporność na oznaki białej korozji co najmniej na poziomie 120 godzin przy natrysku słoną wodą.

• Cynkowanie galwaniczne 5÷7 μm, pasywacja, elektrolitycznie wykonana powłoka o grubości izolacji 8÷12 μm, odporność na oznaki białej korozji co najmniej na poziomie 96 godzin oraz 500 godzin na oznaki czerwonej korozji - przy natrysku słoną wodą.

Smarownie oraz czynności serwisowe

Teleskopowe prowadnice liniowe są wstępnie nasmarowane wysokojakościowym, opartym na oleju mineralnym i wolnym od ołowiu smarem łożyskowym.

Dla prowadnic wykonanych ze stali nierdzewnej zastosowano specjalny smar spełniający normy FDA o właściwościach bezwonnych i bezsmakowych. Substancja smarująca jest zgodna z klasą H1, która pozwala na stosowanie w strefach, w których może wystąpić incydentalny kontakt z żywnością. Całkowite zabezpieczenie przed kontaktem ze smarem można uzyskać poprzez odpowiednie umiejscowienie prowadnic lub stosowanie osłon.

Powtórne smarowanie w normalnych warunkach pracy nie jest wymagane, ponieważ koszyk łożyskowy nieustannie wypycha podczas przesuwu małe ilości zanieczyszczeń zgromadzonych w szynach. W aplikacjach, gdzie występuje duże zabrudzenie, szyny powinny być czyszczone, co jakiś czas czystą tkaniną, a następnie ponownie nasmarowane. Do prowadnic stalowych sugeruje się stosowanie smarów takich, jak np.: Shell Alvania EP 1 i Klüberplex BE 31-222.

Poślizg koszyka łożyskowego

Temperatura pracy

Informacje

Prowadnice teleskopowe mogą być dostarczone z różnego rodzaju dodatkowymi akcesoriami. Mogą być montowane w jednej, bądź dwóch skrajnych pozycjach i są definiowane konkretnym oznaczeniem produktu.

Poniżej przedstawiono przykłady dostępnych dodatkowych akcesoriów i ich cechy charakterystyczne. Użyte komponenty i mechanizmy zostały dostosowane do dostępnej przestrzeni montażowej, przekroju i konstrukcji wybranych szyn i w zależności od wersji szyny posiadają różne konstrukcje. Pomimo różnic konstrukcyjnych, funkcjonalność danych akcesoriów jest porównywalna, a czasami nawet identyczna.

Ograniczniki gumowe

Ograniczniki gumowe są stosowane prawie we wszystkich rodzajach prowadnic teleskopowych w celu wytłumienia uderzenia szyny w skrajnych pozycjach. Ta funkcjonalność zmniejsza hałas i wpływa na zwiększenie żywotności. Ograniczniki zamocowane do szyn są częściowo niewidoczne, a ich współpraca jest uzależniona od kształtu, rodzaju materiału oraz jego twardości.

W przypadku wystąpienia większego statycznego lub dynamicznego obciążenia działającego w kierunku wysuwu, powinno być ono zaabsorbowane przez zewnętrzne elementy ograniczające.

 

Mechanizmy blokujące

Funkcja mechanizmu blokującego polega na zauważalnym zwiększeniu oporu jaki należy pokonać w celu wysunięcia prowadnicy teleskopowej ze swojej początkowej lub końcowej pozycji. Mechanizm blokujący zainstalowany na końcu prowadnicy pełni najczęściej funkcję podobną do ogranicznika gumowego, będąc tym samym rozwiązaniem kompleksowym.

Praca mechanizmu blokującego oparta jest na tarciu pomiędzy dwoma elementami, przez co nie można jej porównać do zamka zatrzaskowego.

 

Zamki

W przeciwieństwie do mechanizmów blokujących, zatrzask zabezpiecza szyny w pozycji zatrzymanej za pośrednictwem połączenia zaciskowego. Teleskopowe prowadnice liniowe z zatrzaskami są wykorzystywane gdy, prowadnice należy zabezpieczyć przed niezależnym dociąganiem lub rozciąganiem, przykładowo z uwagi na pochyloną pozycję.

Element zatrzaskowy znajdujący się w wewnętrznej szynie powoduje automatyczne unieruchomienie przesuwu w momencie, w którym osiągnie on położenie blokady. Wciśnięcie dźwigni zwalniającej odbezpiecza zamek, umożliwiając ponowny ruch prowadnicy.

W przypadku występowania większych obciążeń w kierunku wysuwu, muszą być one przenoszone przez zewnętrzne elementy blokujące

 

Samodomykacz

Prowadnice teleskopowe mogą posiadać zintegrowane samodomykacze, które podnoszą wygodę użytkowania przy wsuwaniu.

Prowadnice przedstawione na rysunku posiadają mechanizm samodomykający, który powoduje trzymanie oraz dociąganie szyny w ostatnich 22 mm skoku siłą 30 N dla jednej pary szyn. Do ponownego otwarcia konieczne jest pokonanie siły trzymania samodomykacza.

Konstrukcja mechanizmu samodomykającego jest zaprojektowana w taki sposób, aby rozłączał się w przypadku szarpania lub zbyt szybkiego zamykania/otwierania, co zabezpiecza go przed uszkodzeniem. W kolejnym cyklu mechanizm ponownie zamyka się automatycznie, zapewniając ciągłość działania.

 

 

Samodomykacz z amortyzatorem

Funkcja samodomykania w połączeniu z amortyzacją jest potocznie określana “miękkim domykaniem”. Mechanizm posiada dwie główne funkcjonalności, które łącznie oferują najlepsze możliwe do uzyskania właściwości użytkowe przy wsuwaniu.

Prowadnice przedstawione na rysunku posiadają mechanizm samodomykający, który powoduje trzymanie oraz dociąganie szyny w ostatnich 40 mm skoku, siłą 35 N dla jednej pary szyn. Siła wysuwania wynosi około 35 N na parę szyn. Dodatkowy system amortyzujący powoduje zmniejszenie prędkości zamykania, co skutkuje bardzo płynnym i miękkim domknięciem. Do ponownego otwarcia konieczne jest pokonanie siły trzymania mechanizmu.

W przypadku zastosowania samodomykacza z amortyzatorem, podane obciążenia i prędkości prowadnic mogą być nieosiągalne w fazie ruchu, w której zaczynają działać oba mechanizmy.

 

 

System rozłączania szyn

Prowadnice teleskopowe z systemem rozłączania szyn umożliwiają całkowite rozdzielenie segmentów prowadnicy w obrębie pośredniej i wewnętrznej szyny. Ta funkcjonalność, nie tylko ułatwia montaż prowadnic, ale i pozwala na szybki demontaż przesuwanego modułu. Taka potrzeba może wystąpić np. podczas prac serwisowych, które muszą być wykonane za wysuwanym podzespołem.

Jak przedstawiono na rysunku, prowadnica teleskopowa może być w szybki i łatwy sposób rozłączona w pozycji wysuniętej poprzez zadziałanie na płaską sprężynę, która umożliwi demontaż wewnętrznej szyny od frontu.

W celu ponownego montażu szyny, koszyk łożyskowy musi zostać przesunięty do końcowej przedniej pozycji. Następnie, należy wprowadzić szynę wewnętrzną, aż do jej końcowego położenia, w którym nastąpi jej ponowne automatyczne zatrzaśnięcie.

Bezpieczne usytuowanie mechanizmów umożliwiających rozłączanie szyn zapobiega ich przypadkowemu wypięciu.

 

 

Wsporniki mocujące

Wsporniki mocujące na wewnętrznej szynie są dostępne na życzenie dla wybranych wariantów prowadnic, nawet dla niewielkich ilości. Wsporniki służą do łatwiejszego montażu, np. szuflad, w przypadku, gdy ich mocowanie z boku nie jest możliwe. Montaż odbywa się poprzez otwory przelotowe, umiejscowione we wsporniku.

W tym wariancie mocowania, szuflada jest pozycjonowana jedynie poprzez śruby montażowe. Dodatkowe wzmocnienie szyn poprzez mocowanie z boku nie jest możliwe. W związku z tym, konstrukcja szuflady powinna być na tyle sztywna, na ile jest to możliwe tak, aby obciążenie działające w kierunku prostopadłym, nie wywoływało odkształcenia wspornika.

 

„Push to Open“ - mechanizm

Prowadnice teleskopowe mogą być wyposażone w mechanizm „Pchnij, żeby otworzyć” lub „Naciśnij, żeby otworzyć”. Oprócz łatwości otwierania, system pozwala na posiadanie szuflad bez przedniego uchwytu. Dzieki temu łatwiej osiągnąć prosty i estetyczny wygląd zabudowy.

System jest na ogół uruchamiany przez naciśnięcie dłonią na przednią część wysuwanej półki lub szuflady. W prezentowanym przykładzie siła wymagana do uruchomienia mechanizmu otwierającego wynosi około 40 N dla pary szyn. Szyna wewnętrzna z pozycji złożonej wysuwa się o 5 mm, i może być wciśnięta maksymalnie 8 mm w kierunku zamykania. Należy to wziąć pod uwagę podczas projektowania, aby zapobiec kolizjom. Punkt zwolnienia wynosi około 3 mm, co powoduje, że szuflada przesuwa się bez oporu do około 40 mm w kierunku otwierania.

W przypadku zastosowania prowadnic teleskopowych z mechanizmem „push to open”, podane w kartach katalogowych obciążenia i prędkości prowadnic mogą być nieosiągalne w fazie ruchu, w której zaczyna działać mechanizm dociągania.

 

 

Informacje

Otwory pod śruby z łbem stożkowym	Inne otwory montażowe	Nakrętki wprasowywane
Trzpienie gwintowane	Kołki motażowe	Zaczepy montażowe
Płyty montażowe, zgrzewane punktowo	Elementy dystansowe, zgrzewane punktowo	Wsporniki montażowe, zgrzewane punktowo